Ksiądz Mikołaj Mieszko
kapłan, znawca, miłośnik i krzewiciel kultury kurpiowskiej
Ksiądz Mikołaj Mieszko – kapłan, znawca, miłośnik i krzewiciel kultury kurpiowskiej, założyciel i fundator spółdzielni rzemiosła artystycznego „Kurpianka” w Kadzidle, budowniczy pomnika 1000-lecia państwa polskiego w Kadzidle. więcej Ksiądz Mikołaj Mieszko nie był rdzennym Kurpiem. Urodził się w Netrebie koło Zbaraża, w 1892 r. Po ukończeniu gimnazjum pracował jako nauczyciel. Dopiero po kilku latach postanowił wstąpić do Seminarium Duchownego. Święcenia kapłańskie uzyskał w 1926 r., a jego pierwsza parafia mieściła się w Monkiniach w województwie suwalskim. Na Kurpie przybył po zakończeniu II wojny światowej i objął parafię w Kadzidle. Zakochał się szybko i na całą resztę życia w kulturze kurpiowskiej i w kurpiowskim ludzie. Swoją pracę proboszcza rozpoczął od odbudowy zniszczonego bardzo podczas wojny kościoła, w którym przez te kilka długich wojennych lat mieściły się składy słomy, siana, zboża ulokowane tam przez Niemców i który został doszczętnie obrabowany przez żołdactwo bolszewickie podczas ofensywy zimowej w 1945 r. Po kilku latach pracy ks. Mieszki nie było śladu po tych zniszczeniach. Ksiądz nie ograniczył się jednak do pracy duszpasterskiej. Zauroczony folklorem kurpiowskim już w 1947 r. zorganizował na plebanii wystawę sztuki regionalnej, a w 1949 r. doprowadził do nakręcenia filmu „Wesele na Kurpiach” z udziałem artystów z Kadzidła. Pełen współczucia dla biedy panującej powszechnie w tym regionie postanowił zająć się również działalnością społeczną. Na początek sprowadził do Kadzidła maszyny do szycia, a siostry zakonne namówił, aby nauczyły miejscowe kobiety szycia, haftowania, szydełkowania. Kobiety namawiał do odnajdywania w zakamarkach strychów i starych skrzyń dawnych serwet, pościeli i wszelkich innych przedmiotów, na których mogłyby wzorować swoje prace. Zachęcał je także do noszenia oryginalnych strojów ludowych, zwłaszcza przy okazji wielkich uroczystości, takich jak śluby czy ważne święta religijne. Następnym krokiem na rzecz lokalnej społeczności było podarowanie przez księdza placu parafialnego pod budowę spółdzielni ludowego rzemiosła artystycznego „Kurpianka”. Dzięki niej z jednej strony wiele osób znalazło pracę, z drugiej zaś możliwa była lepsza promocja kurpiowskiej sztuki regionalnej. Powstawały tu piękne obrusy, serwety, wycinanki, chusty i chodniki. Ale nie tylko. Przy spółdzielni ksiądz założył zespół folklorystyczny o tej samej nazwie. Jego kontynuacją jest zespół działający obecnie przy Gminnym Ośrodku Kultury i Rekreacji w Kadzidle. Jednym z ostatnich dzieł księdza Mieszki była budowa kaplicy upamiętniającej tysięczną rocznicę chrztu Polski. Realizacja tego przedsięwzięcia nie była łatwa ze względu na zdecydowanie niechętny stosunek władz komunistycznych. Obawiając się odmowy, kapłan w ogóle nie podjął starań o zezwolenie na budowę kaplicy. Po prostu rozpoczął prace budowlane, które zostały wstrzymane przez milicję zgodnie z przewidywaniami. Ale prace rozpoczęte nawet dla komunistów coś znaczyły – po mniej więcej roku starań ksiądz zezwolenie na dokończenie pomnika zdobył i kaplica stanęła. Ksiądz Mikołaj Mieszko zmarł na zawał serca 23 marca 1961 r. Do ostatnich chwil swego życia wykonywał posługę duszpasterską – śmierć zastała go w kościele, w konfesjonale, podczas spowiedzi. „Żyje jednak cały czas w sercach Kurpiów, których odkrył na nowo i dał im nadzieję. Udowodnił, że nie są gorsi ani biedniejsi wręcz odwrotnie. Pokazał im, że posiadają olbrzymie bogactwo”, jak pisze M. Kosińska w swoim wspomnieniu o księdzu Mieszce.