Aleksander Kopeć
Kurp z wyboru, wybitny społecznik i pedagog
Alesander Kopeć to Kurp z wyboru, wybitny społecznik i pedagog, założyciel pierwszej na Kurpiach 6-oddziałowej szkoły podstawowej, założyciel i kierownik artystyczny folklorystycznego zespołu muzycznego w Zawadach (gm. Wach). więcej Aleksander Kopeć przybył na Kurpie w 1927r. jako bardzo młody człowiek, bezpośrednio po studiach pedagogicznych, z zadaniem utworzenia szkoły wiejskiej. Zatrzymał się we wsi Zawady i tam już pozostał. Głowę i duszę miał całkowicie wypełnione szczytnymi ideami pracy u podstaw, pracy na rzecz innych. Kurpiowszczyzna od razu przypadła mu do serca, a związał się z nią na zawsze, kiedy w maju 1928 r. ożenił się z miejscową dziewczyną – Pelagią Bielawską. Od pierwszych dni swego pobytu w nowej małej ojczyźnie zbierał chętnych do nauki czytania i pisania. Pracę ułatwiał mu niewątpliwie miły sposób bycia i wielki zapał. Dzięki tym cechom szybko znalazł wśród miejscowych ludzi chętnych do pomocy przy organizacji szkoły. Została ona oficjalnie powołana do życia już w 1928 roku, początkowo jako szkoła dwuklasowa z pięcioma oddziałami, wkrótce jednak udało się ją przekształcić w szkołę 3-klasową z sześcioma oddziałami. Aleksander Kopeć uczył w niej języka polskiego, historii i geografii. Szkoła mieściła się wówczas w glinianym, zimnym budyneczku, w którym zimą, ze względu na dojmujący chłód, często nie mogły się odbywać lekcje. Od samego początku życia w nowej ojczyźnie zakochał się w folklorze kurpiowskim. Dla podtrzymania jego tradycji założył przy szkole zespół muzyczny, do którego należała nie tylko młodzież, ale i dorośli. Tych ostatnich zresztą zachęcał również A. Kopeć do wieczorowych zajęć nauki pisania i czytania i wielu z nich skorzystało z tej możliwości. Zespół muzyczny, pomimo licznych trudności stwarzanych przez lokalne warunki geograficzne i przez biedę, rozwijał się świetnie i po kilku latach występował już podczas wielu ważnych uroczystości, nawet podczas dożynek ogólnopolskich w 1933 r, kiedy to zachwycił się nim sam prezydent I. Mościcki. Ustalony już rytm pracy został brutalnie przerwany wybuchem II wojny światowej. Już na samym jej początku Aleksander Kopeć, za pracę oświatową, został wywieziony do Generalnej Guberni, z której w maju 1940 r. powrócił nielegalnie. Schwytany przez Niemców, został aresztowany i osadzony w obozie koncentracyjnym w Dachau. Powrócił stamtąd, wycieńczony i schorowany, dopiero po wyzwoleniu, pod koniec czerwca 1945 r. I… natychmiast zabrał się do odbudowy szkoły i zespołu. A ich występy były tak zachwycające, że rzec można wygrali i wytańczyli sobie u władz budynek nowej szkoły, murowanej, ciepłej, dużej, „tysiąclatki”. Została ona otwarta w 1962 r. podczas uroczystości dożynkowych. Zrealizowało się największe marzenie Aleksandra Kopcia – dzieci z Zawad i okolicznych wiosek mogły od tego czasu uczęszczać do szkoły przez całą zimę. W 1995 r. szkole tej nadano imię jej założyciela i budowniczego.