Obróbka lnu i tkactwo
Ludność kurpiowska, żyjąca z racji uwarunkowań geograficznych i przyrodniczych w znacznym oddaleniu od większych ośrodków przemysłowych i handlowych, od samego początku osadnictwa musiała zapewniać sobie we własnym zakresie wszystkie przedmioty niezbędne do życia. Do przedmiotów tych należała rzecz jasna również odzież. Dlatego też od bardzo dawnych czasów rozwijało się na tych terenach tkactwo. Krosna i kołowrotek były niezbędnymi elementami wyposażenia w każdym domu. W końcu XIX w. tkactwo odgrywało na Kurpiach na tyle znaczącą rolę, że zarobek z niego płynący stanowił podstawę podatków. Najważniejszym wyrobem było płótno lniane, które słynęło z delikatności i ładnych splotów. Niestety w naszych czasach umiejętność ta zanika, a szkoda!
Angielski książę nie powstydziłby się
W końcu XIX w. tkactwo na Kurpiach odgrywało na tyle znaczącą rolę, że zarobek z niego płynący był podstawą podatków. Najważniejszym wyrobem było płótno lniane, które słynęło z delikatności i ładnych splotów. Oprócz tkanin lnianych wyrabiali Kurpie również niezwykle delikatne i trwałe materiały wełniane. Krosna do tkania i kołowrotek do przędzenia nici były niezbędnymi elementami wyposażenia w każdym domu. Surowiec do produkcji tkanin (zarówno len jak i wełna) poddawany był przed przędzeniem licznym zabiegom zmiękczającym. Z procesem produkcji delikatnych kurpiowskich tkanin lnianych i wełnianych można zapoznać się odwiedzając Skansen Kurpiowski w Nowogrodzie. Wierzcie, jest to bardzo ciekawe! Oni potrafili prymitywnymi metodami uzyskać tkaniny, których nie powstydziłby się nosić angielski książę!
Gur i sztuczna farba KurpiGe idą z duchem czasu!
Rozwój zdobnictwa w stroju oraz wprowadzenie bawełny fabrycznej zwanej „gurem” zintensyfikowało tkactwo zarówno odzieżowe jak i dekoracyjne na Kurpiach. W dawnych czasach do barwienia tkanin stosowano oczywiście wyłącznie barwniki roślinne. W XX w. zastąpiono je barwnikami syntetycznymi. Obok płótna wyrabiano sukno, wełniaki na spódnice, dywany i chodniki–szmaciaki. Chodniki te tkały Kurpianki w ten sposób, że darły stare materiały na wąskie pasy i z tak uzyskanych „nici” tkały nowe tkaniny. Niestety to one zaczęły się cieszyć takim popytem, że w końcu XIX wieku na zbyt produkowały je całe wsie kurpiowskie. Zaniechano natomiast wyrabiania pięknych lnów oraz kraciastych tkanin wełnianych.
Czasami żal…
Dzisiaj można zobaczyć te piękne materie już tylko w muzeach. Szkoda czasami, że cena produktu – wynikająca z ceny surowca – tak bardzo wpływa na popyt! Znacznie lepiej dla wszystkich byłoby, gdyby było odwrotnie. Powstawałyby i trwały dzieła bardziej wartościowe! Bowiem na Kurpiach zaprzestano całkowicie tkać tkaniny naprawdę piękne, na rzecz tych nieomal fabrycznych, seryjnych… Szkoda, naprawdę wielka szkoda, że tak zawsze otwarci na wszelkie nowinki Kurpie, nie potrafili w tym zakresie zaadaptować w pełni starych technik i wzorów do nowej technologii! Do artystów ludowych, którzy nadal zajmują się tkactwem, należą: Halina Pajka ul. Kościuszki 41b, 07 – 420 Kadzidło tel. (029) 761 88 39 Czesława Samsel Zalesie, 07 – 430 Myszyniec Czesława Kaczyńska ul. Sachalin 45, 07 – 420 Kadzidło tel. (029) 761 60 67 Stanisława Dawid Strzałki 21, 07 – 420 Kadzidło tel. (029) 761 85 55 Maria Chrostek Tatary, 07 – 420 Kadzidło Władysława Deptała Dąbrowa, 05 – 207 Rząśnik